Stowarzyszenie ‘NIGDY WIĘCEJ’ objęło patronatem pierwsze polskie wydanie przełomowej książki Frantza Fanona pt. ‘Czarna skóra, białe maski’.
Opublikowany w 1952 roku esej pozostaje jednym z najważniejszych tekstów poświęconych walce z rasizmem. Stanowił inspirację dla ruchów praw obywatelskich, antykolonialnych i na rzecz równouprawnienia osób czarnoskórych na całym świecie.
Frantz Omar Fanon urodził się w 1925 r. na karaibskiej wyspie Martynika (wówczas kolonii francuskiej). W czasie drugiej wojny światowej walczył w ruchu Wolnej Francji u boku de Gaulle’a. Studiował medycynę, filozofię i psychologię na uniwersytecie w Lyonie. W latach pięćdziesiątych przeniósł się do Algierii i pracował w szpitalu psychiatrycznym. Zaangażował się w ruch antykolonialny i wspierał Algierczyków w walce o niepodległość. W późniejszych latach mieszkał w Tunezji i w Ghanie, gdzie pełnił funkcję algierskiego ambasadora. Przez całe życie pisał książki i artykuły poświęcone kwestiom rasizmu, kolonializmu i wykluczenia. Zmarł w 1961 r. w USA.
Głównym tematem książki ‘Czarna skóra, białe maski’ jest analiza dziedzictwa kolonializmu z perspektywy psychologicznej. Fanon skupia się w niej na języku oraz na relacji między ‘czarnym’ i ‘białym’. Odwołując się do świadectw historycznych, literackich, do myśli filozoficznej i do własnego doświadczenia, stawia tezę, że piętno kolonializmu nosi wszelkie znamiona zbiorowej neurozy i że trzeba się zastanowić nad tym, jak uleczyć ten stan. Pokazuje, jak stworzony przez kolonialną represję mechanizm poczucia wyższości i niższości reprodukuje się w świadomych i nieświadomych zachowaniach, postawach i lękach. Zastanawia się też nad tym, jak wyjść z bezustannie nakręcającej się spirali stereotypów i uprzedzeń.
O uniwersalnym przesłaniu książki Fanona pisał między innymi Leonardio Custodio na stronie London School of Economics and Political Science: ‘Autorefleksyjna, filozoficzna, poetycka, literacka, być może też medyczna, a przede wszystkim polityczna analiza Fanona wciąż jest siłą napędową. Pozostaje fundamentalną częścią współczesnej konstelacji intelektualnych i społecznych zmagań i dyskursów, których celem jest potępienie i podważenie skutków rasizmu’.
Książka Frantza Fanona ‘Czarna skóra, białe maski’ (w przekładzie Urszuli Kropiwiec) ukazała się nakładem wydawnictwa Karakter przy wsparciu Instytutu Francuskiego w Polsce.
Stowarzyszenie ‘NIGDY WIĘCEJ’ jest założoną w 1996 roku niezależną organizacją antyrasistowską, która prowadzi kampanie społeczne, m.in. ‘Muzyka Przeciwko Rasizmowi’ i ‘Wykopmy Rasizm ze Stadionów’.
Dodatkowe informacje:
www.nigdywiecej.org
www.facebook.com/Respect.Diversity
www.twitter.com/StowNIGDYWIECEJ
